بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا ALS که باعث تخریب پیشرونده و غیرقابل ترمیم در دستگاه عصبی مغز و نخاع میشود راه درمان اساسی ندارد؛ اما بهتازگی یکسری از محققان توانستهاند با یک ایمپلنت مغزی کاری کنند که یک زن مبتلا به این بیماری که فلج شده بود، بتواند اعضای بدنش را حس کند.
براساس مقالهای که در سایت New England Journal of Medicine چاپ شده، محققان توانستهاند با ایمپلنت مغزی باعث شوند که یک بیمار بتواند پاهای خودش را حس کند. دانشمندان با استفاده از ECOG که روی سطح مغز قرار میگیرد و فعالیت الکتریکی کورتکس مغز را میسنجد، توانستهاند پالسهای الکتریکی مربوط به حرکت را دریافت کنند. این کار باعث شده که بیمار بتواند پاهای خودش را احساس کند.
این روش روی یک زن ۵۸ ساله آزمایش شده و نتایج آن هم موفقیت آمیز بوده است. این زن بیمار تنها میتوانست چشمهای خودش را تکان دهد و اکنون دستگاه جدیدی که روی مغز او قرار گرفته کاری میکند که او بتواند به وسیله کامپیوتر با افراد مختلف ارتباط برقرار کند. در حقیقت ایمپلنت کار گذاشته شده در مغز او پالسهای الکتریکی را به کامپیوتر ارسال میکند. البته سرعت این کار زیاد نیست و هر ۲۰ ثانیه یکبار میتواند اطلاعات مغز را نشان دهد.
البته این روش قطعا در آینده پیشرفت خواهد کرد و باعث میشود که افراد مبتلا به ALS بتوانند استقلال بیشتری به دست بیاورند و بتوانند کارهای مختلفی انجام دهند.
مجموعه از تحقیقات بیان میکنند که خستگی و حواسپرتی در هنگام رانندگی به ترتیب عامل ۲۰ و ۲۵ درصد سوانح جادهای است. البته باید این نکته را هم در نظر گرفت که رانندههای خسته احتمالا حواسشان راحتتر پرت میشود و رفتارهای ناشی از حواسپرتی را بیشتر بروز میدهند. حتی برخی تحقیقات نشان دادهاند که رانندگی وقتی خستهاید میتواند همانقدر خطرناک باشد که در هنگامی که هشیار نیستید رانندگی کنید.
اما دقیقا در مغز انسان چه میگذرد وقتی از شدت خستگی قادر نیستیم بر جاده و رانندگی تمرکز کنیم؟ تحقیقهای جدید نشان میدهند در این شرایط مغز تمام تلاش خود را برای بیدار و هشیار ماندن به خرج میدهد. در حقیقت دلیل اصلی همه حواسپرتیهایی که ایجاد میشود هم همین است. مغز فرد سعی میکند به دنبال علایم و نشانههایی بگردد که او را هشیار نگه میدارند و این نشانهها میتوانند یک علامت در جاده یا هر چیز دیگری باشند که حواس راننده را پرت میکنند و امکان میدهند که او به این وسیله هشیار باقی بماند. حتی بعضی از رانندهها ناخودآگاه برای هشیار ماندن گوشی هوشمندشان را بیرون میآورند و در حال رانندگی به آن نگاه میکنند. اقدامی بسیار خطرناک که خود میتواند عامل تصادف و خطرات بسیار زیاد باشد.
این نوع خطرات و رفتارها در سفرهای جادهای طولانی مدت هم خود را بیشتر نشان میدهند چون در این نوع سفرها با گذر زمان فرد بیشتر خسته میشود و احتمالا برای جلوگیری از اینکه به خواب فرو برود دست به رفتارهای حواسپرتکننده بیشتری میزند.
این تحقیقات نشان میدهند افراد جوان بیشتر در معرض خطر تصادف رانندگی به دلیل حواسپرتی و خستگی هستند.
گرچه خواب برای بدن همه افراد بسیار ضروری است و فرد بدون خوابیدن نمیتواند به زندگی ادامه دهد اما جوانان به دلیل سبکزندگی و اموری که در آن درگیر هستند ممکن است به مدت طولانیتری بیدار بمانند و برای ساعتهای زیادی خود را از استراحت محروم کنند. همین امر باعث میشود آنها شرایط پرخطرتری را هم تجربه کنند.
رونق کسب و کار و افزایش تعداد ماشینهای خودران میتواند این نوع حوادث را به حداقل برسانند اما تا زمانی که این خودروها جای خودروهای فعلی را نگرفتهاند باید با شناسایی گروههای هدف که همانطور که گفته شد جوانها هستند به راهحلهایی برای کاهش حوادث جادهای ناشی از خستگی و حواسپرتی اندیشید.
در حال حاضر تنها راهحل این است که افراد آگاهی لازم را داشته باشند و در هنگام رانندگی مطمئن باشند که استراحت لازم و مناسب را داشتهاند. رانندهها باید هر نوع علائم و نشانههایی که ابرازکننده خستگی یا خوابآلودگی هستند را جدی بگیرند و از رانندگی خودداری کنند.
حتی در شرایطی که خسته هستید و ناخودآگاه به سمت رفتارهایی میروید که حواستان را پرت کند باید متوجه این فرایند باشید و اقدامات لازم را انجام دهید. سعی کنید هشیار و متمرکز باقی بمانید یا وسایلی مثل گوشی هوشمند را از دسترس خود دور کنید. یک خواب کوتاه و خوردن نوشیدنیهایی مثل قهوه هم قطعا میتوانند کمک کننده باشند.
دانش
پور- کلا عادت دارد با هر مانعی حتی اگر ثانیه ای هم بیشتر طول نکشد دستش
را روی بوق بگذارد. حوصله معطلی در ترافیک را هم ندارد، لایی می کشد و
خودرو را در هر فاصله کمی که بین خودروها ایجاد شود جا می دهد. برای سبقت
گرفتن های گاه و بی گاه ؛ خطوط منقطع و ممتد خیابان برایش یک مفهوم دارد،
فقط کافی است احساس نیاز کند که باید از خودرو جلویی تندتر حرکت کند آن وقت
است که سبقت گرفتن غیرمجاز برایش مجاز می شود. رعایت کردن فاصله ایمن تا
خودروی جلویی هم آخر بی کلاسی و ناشی بودن در رانندگی معنی می دهد. گاهی آن
قدر به خودروی جلویی می چسبد که راننده از روی اجبار مسیر را برایش خالی
کند. صحبت کردن با تلفن همراه، آهسته حرکت کردن در خط سرعت خیابان و
اتوبان، حرکت با سرعت بالا در کوچه های باریک، پارک دوبل یا پارک خودرو در
هر نقطه ای که فضایی خالی پیدا شود بدون توجه به ایجاد ترافیک در خیابان،
ورود به خیابان ها و یا کوچه های ورود ممنوع ، انحراف به چپ و یا راست بدون
زدن راهنما هم که کلا برای بسیاری از رانندگان ایرانی امری کاملا عادی
است! چندی قبل رئیس جمهور در همایش طلایه داران ترافیک با طرح این سوال که
چرا باید در دفترچه راهنمای برخی از کشورها بنویسند که وقتی می خواهید به
ایران بروید مواظب خیابان ها باشید رانندگی ایرانی ها رانندگی خطرناکی است،
بر ضرورت نظم ترافیکی تاکید کرد.اما شیوه رانندگی در کشورهای اروپایی و
آمریکایی تفاوت اساسی با کشور ما دارد بدین معنا که در اغلب کشورهای غربی و
به خصوص آمریکا قوانین راهنمایی و رانندگی به شدت از سوی مردم رعایت می
شود و حتی در برخی کشورها اگر راننده ای چند بار تخلفی را تکرار کند به
عنوان بیماری روانی با این مشکل او برخورد می شود. این موضوع نکته ای است
که یکی از شهروندان که سالها در کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا زندگی
کرده است به آن اشاره می کند. کامرانی می گوید: در آمریکا برای هر فردی که
تخلف رانندگی انجام می دهد پرونده تشکیل وسوابق وی در آن ثبت می شود. وی
اضافه می کند: تخلف شهروندان به پرداخت جریمه سنگین برای آن ها منجر می
شود.چنان چه فردی با سرعت خطرناک و بالاتر از حد مجاز رانندگی کند علاوه بر
پرداخت جریمه مالی سنگین و ثبت در پرونده و لغو موقترانندگی روی خط قرمز،
زندانی می شود و اگر مبلغ جریمه در مدت زمان کمتر از یک ماه پرداخت نشود
برای فرد دادگاه تشکیل می شود. مومنی نیز که مدت ها در سوئیس زندگی کرده
است با اشاره به رعایت قوانین رانندگی در این کشور می گوید: شهروندان
کشورهای پیشرفته بدون هیچ قید و شرط و یا توجیهی خود را به رعایت قوانین
ملزم می دانند چرا که طبق قانون کسی که تخلف رانندگی مرتکب می شود مجرم و
خلافکار است این در حالی است که در کشور ما انجام تخلفات رانندگی به نوعی
نشانه شجاعت رانندگان است و اگر فردی خوب رانندگی کند تازه کار است و
معمولا مورد تمسخر قرار می گیرد. شرایط ناهنجار رانندگی در کشور ما در حالی
است که به گفته یک جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی تمام بی قانونیها و
شرایط ناهنجار رانندگی ایرانی ها به دلیل وجود حلقه مفقوده ای به نام فرهنگ
رانندگی است. فرهنگی که می تواند از خانواده آغاز شود و سپس در سنین مدرسه
رشد بیشتری پیدا کند. افسانه کرمی می گوید: این فرهنگ سازی در خانواده ،
در کنار نهادینه شدن فرهنگ رانندگی در جامعه از سوی مسئولان به همراه
استفاده از شیوه های گوناگون تنبیهی و تشویقی باعث می شود نه تنها رانندگان
با احترام و فروتنی مقررات و تصمیمات مسئولان را اجرا کنند بلکه آمار
قربانیان تصادفات رانندگی های غیراصولی نیز کاهش یابد. وی یکی از شاخص های
سنجش میزان توسعه فرهنگی و اجتماعی در هر کشور را میزان توسعه فرهنگ
رانندگی عنوان می کند و می افزاید: بدون تردید شخصیت و منش افراد را می
توان از روی رانندگی آنها تشخیص داد. شهروندانی که در هنگام رانندگی به حق
تقدم دیگر رانندگان احترام می گذارند ؛ فاصله قانونی را رعایت می کنند، بی
محابا و در هر شرایطی آلودگی صوتی و یا حتی بصری ایجاد نمی کنند و به یک
معنا روی رانندگی خود دقت و تمرکز دارند و با خویشتن داری پایبند به قوانین
و مقررات هستند در دیگر عرصه ها نیز به همین اندازه مسئولیت پذیر ؛ متین و
متعهد خواهند بود و می توان روی شخصیت آن ها حساب باز کرد. کرمی معتقد است
وقت آن رسیده که متولیان امر به خصوص نهاد های مرتبط راهنمایی و رانندگی ،
آموزش و پرورش ، خانواده ها ، شهرداری ها ، صداوسیما و حتی سازمانهای
مردم نهاد برای بهبود وضعیت بغرنج رانندگی و تصادفات و افزایش قانونمندی در
کشور به این موضوع ورود پیدا کنند .
مهم ترین نکات
شهروندان کشورهای پیشرفته بدون قید و شرط خود را به رعایت قوانین ملزم می دانند